Rok 2020 dla podatników rozliczających ulgę IP Box jest wyjątkowy. W tym roku po raz pierwszy pojawia się możliwość „skonsumowania” ulgi, czyli wykazania w zeznaniu rocznym dochodu osiągniętego w roku 2019 z komercjalizacji praw własności intelektualnej. Czy podatnik, który nie rozliczy ulgi w terminie złożenia rocznego PIT-a definitywnie straci szansę na skorzystanie z omawianej preferencji?
W efekcie uwzględnienia ulgi IP Box w rocznym zeznaniu podatnicy wykażą nadpłatę podatku, wynikającą z różnicy pomiędzy zapłaconym w trakcie roku podatkiem dochodowym według skali lub 19-proc. stawki liniowej. Nadpłata zostanie zwrócona beneficjentom ulgi lub - na ich wniosek - zaliczona na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Warto dodać, że niekoniecznie muszą to być zobowiązania wynikające z tytułu podatku dochodowego. Równie dobrze można złożyć wniosek o zaliczenie powstałej nadpłaty na poczet zobowiązań z tytułu np. podatku VAT.
Jak pokazuje praktyka, urzędy skarbowe nie są szczególnie chętne do zwracania podatnikowi pieniędzy, które już wpłynęły do budżetu i preferują rozliczenie nadwyżki na zasadzie przeksięgowania na poczet innych zobowiązań podatkowych. Oczywiście takie zarachowanie nie następuje na podstawie swobodnej decyzji (tzw. decyzji uznaniowej), bo jeśli przedsiębiorca wykazujący w zeznaniu rocznym nadpłatę nie ma żadnych zaległości, to organ podatkowy jest zobowiązany z urzędu dokonać jej zwrotu na rachunek bankowy. Wynika to z art. art. 76 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. Zapewne jednak w większości przypadków, zanim pracownicy odpowiedniej komórki urzędu skarbowego wydadzą dyspozycję realizacji zwrotu nadwyżki, zostaną przeprowadzone przynajmniej czynności sprawdzające. Celem tych czynności w kontekście IP Box będzie przede wszystkim weryfikacja formalnej poprawności posiadanej przez przedsiębiorcę ewidencji na potrzeby ustalenia dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Nie jest to jeszcze kontrola podatkowa, ale w razie wykrycia jakichkolwiek nieprawidłowości lub braków, czynności sprawdzające szybko okażą się preludium do niej.
Przygotuj się na czynności sprawdzające
Sądząc po ilości składanych, głównie przez programistów, wniosków o wydanie interpretacji indywidualnej, z preferencji IP Box w zakresie dochodów uzyskanych w roku 2019 skorzysta potężna grupa podatników. Można więc przypuszczać, że nie wszyscy zostaną skontrolowani. Ciężko na ten moment prognozować według jakich algorytmów organy podatkowe będą typować korzystających z IP Box do kontroli, ale z dużo większym prawdopodobieństwem fiskus weźmie pod lupę tych, którym będzie musiał zwracać środki na rachunek. Podatnicy, którzy złożą wniosek o zaliczenie nadpłaty na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych powinni przynajmniej zyskać na czasie.
Bez względu na powyższe dywagacje, każdy przedsiębiorca składający rocznego PIT-a wraz z załącznikiem PIT/IP powinien być przygotowany do przedstawienia zaprowadzonej ewidencji IP Box na żądanie organu podatkowego. Przypomnijmy, że prowadzenie na bieżąco ewidencji zawierającej elementy wyraźnie wskazane w przepisach dotyczących IP Box, odrębnej od ewidencji księgowej wymaganej zgodnie z zasadami ogólnymi, jest warunkiem koniecznym do skorzystania z ulgi. W razie jej braku, zgodnie z art. 30cb ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, bez względu na fakt generowania dochodów z kwalifikowanego źródła i uzyskaną interpretację indywidualną, przedsiębiorca będzie musiał opodatkować te zyski według skali lub stawką liniową – w zależności od wybranej w danym roku formy opodatkowania.
Uwzględnij ulgę IP Box składając korektę deklaracji
IP Box jest novum, o którym wielu potencjalnych beneficjentów dopiero się dowiaduje. Z kolei ta część podatników, którzy już mają wiedzę o możliwości opodatkowania swoich dochodów 5-proc. stawką nie jest do końca przygotowana do finalnego rozliczenia PIT/IP. Problemy pojawiają się przede wszystkim w wyprowadzeniu ewidencji, w taki sposób, aby spełniała wszystkie wymogi formalne. Czy trzeba się spieszyć i po upływie terminu na złożenie rocznego zeznania ulga przepadnie? Otóż jest to błędne przekonanie. Przepisy dotyczące IP Box nie wprowadzają ograniczeń, że ulga musi być wykazana do dnia złożenia rocznego zeznania. Nawet złożenie deklaracji po terminie (choć naraża samo w sobie co do zasady na odpowiedzialność karną skarbową) nie niweczy możności skorzystania z uprawnienia do rozliczenia ulgi IP Box. Aby uniknąć sankcji karnoskarbowych przedsiębiorca może złożyć zeznanie roczne w ustawowym terminie, a w późniejszym czasie dokonać jego korekty poprzez dołączenie PIT/IP i wykazanie ulgi. Instytucja korekty deklaracji służy nie tylko naprawieniu błędów, gdy podatnik np. zaniżył zobowiązanie, ale ma też zastosowanie w sytuacji, gdy nie uwzględniono ulgi, odliczenia - okoliczności korzystnej dla podatnika.
Podsumowując, podatnicy zastanawiający się jeszcze nad zastosowaniem IP Box wobec dochodów uzyskiwanych w 2019 roku, albo niemający przekonania co do prawidłowości posiadanej ewidencji, nie muszą pochopnie rozliczać ulgi w terminie składania rocznych zeznań. Roztropniejszym może się okazać skorzystanie z instytucji korekty deklaracji podatkowej. Panuje przekonanie, że korekty również wzbudzają podejrzenia fiskusa i narażają na kontrolę, ale w przypadku IP Box na kontrolę trzeba być przygotowanym zawsze.
